Mặt trái của tăng trưởng nóng xe chạy điện tại Trung Quốc

Dân trí Trung Quốc là nước đang dẫn đầu thế giới trong cuộc đua sản xuất và tiêu thụ xe chạy điện, nhưng các vấn đề về chất lượng đang là rào cản lớn.

Không khó gặp xe chạy điện trên đường phố Bắc Kinh, Trung Quốc. Ảnh: AFP

Trung Quốc bắt đầu tăng tốc sản xuất xe sử dụng nguồn năng lượng mới (NEV) từ năm 2015, với chiến lược ngành mang tên 'Made in China 2025'. Một lượng lớn tiền đã được cung cấp cho các nhà sản xuất ô tô và sản xuất pin thông qua các chương trình trợ giá hào phóng, và chính phủ nước này thậm chí còn ra quy định bắt buộc các nhà sản xuất ô tô phải làm xe chạy điện, bất kể nhu cầu thị trường như thế nào. Các mức thuế mới đã được áp dụng với xe nhập khẩu để khuyến khích người tiêu dùng trong nước mua xe sản xuất tại Trung Quốc.

Chiến lược này thực sự có hiệu quả. Năm 2018, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã bán ra kỷ lục 1,256 triệu xe NEV, trong đó phần lớn là xe chạy hoàn toàn bằng điện. Nước này đặt mục tiêu đến năm 2020 đạt mức tiêu thụ 2 triệu xe NEV và hiện đang trên đà rất lạc quan. Trong năm 2018, có tới hơn 40 mẫu xe NEV mới ra mắt tại Trung Quốc.

Tuy nhiên, truyền thông Trung Quốc đã bắt đầu hé lộ một số vấn đề trở ngại của các nhà sản xuất trong nước.

Năm 2018, tổng cộng có 135.700 xe NEV bị triệu hồi ở Trung Quốc, chiếm hơn 10% tổng số xe đã xuất xưởng. Từ đầu năm đến nay cũng đã có 23.458 xe chạy điện bị triệu hồi.

Lý do triệu hồi chủ yếu nằm ở hệ thống pin. Một số không được như quảng cáo, số khác hết quá nhanh và một số thì quá nóng, có thể gây nguy hiểm.

Các vấn đề khác bao gồm: lỗi mô-tơ điện, lỗi hộp số, lỗi công-tơ-mét, trong xe có mùi khó chịu (vấn đề đặc biệt nhạy cảm với người tiêu dùng Trung Quốc). Đáng chú ý nhất, theo công ty nghiên cứu thị trường J.D. Power, xe NEV Trung Quốc có nhiều vấn đề trục trặc hơn so với xe truyền thống cũng của Trung Quốc.

Một cuộc khảo sát gần đây ở Trung Quốc cho thấy có gần 70% người tham gia cho biết thấy hối tiếc là đã mua xe NEV.

Nhờ các chương trình trợ giá của chính phủ và một số yếu tố khác, các công ty khởi nghiệp về xe chạy điện mọc lên như nấm trên khắp Trung Quốc, với những con số khó tin. Trung Quốc hiện có khoảng 500 công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực xe NEV, và các công ty này đang dần nhận ra rằng sản xuất xe hybrid và xe chạy điện không hề dễ dàng.

Trong nỗ lực nhằm cải thiện chất lượng xe NEV giá rẻ, chính phủ Trung Quốc đang xem xét loại bỏ các chính sách trợ giá đối với xe NEV chạy được quãng đường ngắn chỉ bằng điện. 

Nhật Minh
Theo Bloomberg